بهترین‌های 2013 از نگاه آل‌ب‌و‌م – 1

بردیا برجسته نژاد: سال 2013 یک دقیقه‌ی پیش به پایان رسید. کمکاری و بروز نکردن این وبلاگ هر دلیلی که داشته باشد، آنقدر محکم نیست که معرفی بهترین‌های سال را از دست بدهد. پروسه‌ی انتخاب بهترین‌های سال از یک ماه پیش آغاز شد، بین 418 آلبوم سال 2013 که شنیده‌ام (متاسفانه 93 آلبوم کمتر از سال قبل) همان ابتدا با حذف تعدادی از آلبومها یک فهرست 268 آلبومی بدست آمد. تک تک آلبومهای این فهرست مجددا شنیده شد و از آن تعداد 45 آلبوم برای مشخص کردن لیست نهایی انتخاب شدند. در نهایت با قتل‌عام تعداد زیادی از آثار قابل توجه امسال، 30 آلبوم در فهرست برترین‌های سال 2013 جا گرفتند. ذکر دو نکته خیلی مهم است:

اول آنکه ترتیب آلبومها به معنی خوب بودن آلبوم پایین لیست نسبت به آلبومهای بالای لیست نیست. دلیلش هم این است که این فهرست اولین اصل از ایجاد یک لیست را زیر پا گذاشته است: «همخوانی اجزای تشکیل دهنده» از آنجا که هر کدام از آلبومها ژانر خاص خود را دارند، چندان مقایسه آنها با هم عاقلانه بنظر نمی‌رسد. در نتیجه انتخاب آلبومها بیشتر از آن چیزی که تکنیکی باشد، حسی و سلیقه‌ای‌ست.

و دوم اینکه در این فهرست فقط آلبومهای رسمی و استودیوی را خواهید یافت. از EP، Live Album، Acoustic Version، The Best of، Cover Album و هر چیز دیگری که نمی‌توان از آن به عنوان یک آلبوم رسمی یاد کرد خبری نیست.

30
Gossling – Harvest of Gold

نه چهره‌ی زیبایی دارد و نه صدای ماورایی. اما استرالیا دوباره چهره‌ی جدیدی به عالم موسیقی هدیه داده است. هلن کروم با نام هنری Gossling هنرمند تازه کاری‌ست که با انتشار اولین آلبومش، «نتیجه‌ی طلا»، ره صد ساله رفته و بدل به چهره‌ی جدید استرالیا شده است. صدای او شاید به گوشتان معمولی بیاید، شاید برایتان تکراری باشد (چیزی مثل جوآنا نیوسام، یا جولیا استون، و یا لیزا میچل) اما همین صدا امضای اوست که در کنار موسیقی جذاب و لیریکس تامل ‌برانگیزش مجموعه‌ای را پدید می‌آورد که نمی‌توان ساده از آن گذشت. او که برای رهایی از افسردگی و نوشتن آهنگ خودش را به تاسمانی تبعید کرده بود، بعد از چند ماه دست پر به ملبورن بازگشت، تا با انتشار این آلبوم خودش را اول به خود و بعد به دنیا ثابت کند. در چیزی مانند Big Love می‌گوید: «عشقهای بزرگ آنهایی‌ست که شما را به زمین می‌کوبند، اما عشقهای کوچک حتی نمی‌توانند شما را از خود پُر کنند»، و در مقابل Vanish دست می‌گذارد روی یک فاجعه: حادثه‌ی جیل میگر، دختر 29 ساله‌ای که در سال 2012 در ملبورن مورد تجاوز قرار گرفت و به قتل رسید. این یک آلبوم با آهنگهای فولک و الکترونیکا، با تمپوهای مختلف، با سازهای گوناگون است که با آواز گاسلینگ به یک مجموعه‌ی واحد و زیبا بدل شده است.

29
Pelican – Forever Becoming

وقتی در سال 2012 خبر جدایی لارنت شرودر گیتاریست از گروه آمریکایی Pelican منتشر شد دیگر کسی امیدی به سر پا ماندن این گروه صاحب نام نداشت. اما درست یک سال بعد، پلیکان با ترکیب جدید و ملحق شدن دالاس توماس بعنوان گیتاریست و انتشار پنجمین آلبوم استودیویی خود با عنوان «همیشه شایسته» به صدر بهترین‌های موسیقی پست راک بازگشت. این آلبوم با وجود سیاه‌تر و غمگین‌تر و خشمگین‌تر بودنش نسبت به تمامی آثار قبل، به جرات یکی از بهترین آلبومهای این گروه تا به امروز است. این اثر با وجود داشتن ترکهای مثل The Cliff که تنبل و بی‌روح است و یا  The Tundra که ناقص و بی‌نتیجه می‌ماند، شاهکارهایی مانند Immutable Dusk و Threnody و Perpetual Dawn را در خود دارد. این همان نقطه‌ی قوت گروه و از زاویه‌ی دیگر همان نقطه‌ی ضعفشان است. پلیکان استاد سیر و سلوک در دقیقه‌هاست. هر چه مدت زمان یک آهنگ بیشتر می‌شود توانایی آنها در ساخت و پرداخت آهنگ بالاتر می‌رود. انگار با آشپزی طرف باشید که دستش به غذای حاضری نمی‌رود! این آلبوم توانست امتیاز 80 از 100 متالکریتیک و 4 از 5 آل‌میوزیک را از آن خود سازد. طرفداران این گروه به شوخی می‌گویند که بجای ققنوس، پلیکان دوباره از خاکستر برخواسته است!

28
Motörhead – Aftershock

آن زمان که گروه Hawkwind بیسیست خود را بخاطر شیرین کاری‌اش‌ از گروه اخراج کرد هیچوقت تصور نمی‌کرد که زمانی برسد که گروه‌شان به خاطره‌ها بپیوندد و بیسیست اخراجی تبدیل به یک اسطوره شود. دلیل اخراج شدن او جالب بود: در مرز کانادا او را با مقداری آمفتامین دستگیر کردند اما پلیس به اشتباه تصور کرد او کوکائین حمل می‌کند!، در نتیجه گروه چندین اجرا را بخاطر بازداشت او از دست داد. آن بییسیت لمی کیلمیستر است، بنیانگذار گروه Motörhead که 21مین آلبومشان را در سالی که گذشت منتشر کرده‌اند. لمی سال سختی را پشت سر گذاشت. چند بیماری همزمان و عمل جراحی و دوران نقاهت سختی که باعث لغو شدن چندین تور آنها شد، به شدت علاقه‌مندان گروه و شیفتگان این ابرمرد را نگران کرده بود. اما انتشار «بعد از شوک»، آلبومی که می‌تواند نماد درخشان موسیقی هاردراک و هوی‌متال باشد، دوباره طرفدارانشان را دلگرم کرد. این آلبوم چه چیزی دارد که در این فهرست جا گرفته است؟ سئوالتان بی‌مورد است! این آلبوم لمی را دارد! مردی که صدایش لبریز از ویسکی و انباشته از دود سیگار است! شاید ایرادی که بتوان به این گروه گرفت آهنگهای نسبتاً شبیه هم و یکنواخت و تکرار همان فرمول همیشگی در تمامی آلبوم‌هاست. اما این آلبوم یکی از بهترین خروجی‌های این فرمول تا به امروز است.

27
Laleh – Colors

صدای گرم و گیرای او به کنار، آواز زیبا و لهجه‌ی جذابش هم به کنار، موسیقی دلنشین و لیریکس جذابش هم همینطور، لاله پورکریم را می‌توانیم به افتخار و علم به ایرانی بودنش دوست بداریم. او 31 ساله و متولد بندر انزلی‌ست که وقتی یک ساله‌ش بود به همراه پدر و مادرش به سوئد مهاجرت کرد. او آلبومهایش را خودش می‌سازد، خودش تهیه می‌کند، لیریکس را خودش می‌گوید، سازها را خودش می‌زند و ضبط و مهندسی آنها را نیز خود بر عهده می‎‌گیرد. لاله به سه زبان سوئدی، انگلیسی و فارسی آواز می‌خواند. اولین آلبومش که همنام با خودش بود تبدیل شد به پرفروش‌ترین آلبوم موسیقی سال 2005 در سوئد. و حالا پنجمین آلبوم او با عنوان «رنگها» بدل شده است به دوست داشتنی‌ترین اثر او تا به امروز. لیریکس اکثر آهنگها را می‌توانید روی کاغذ بنویسید و بچسبانید به در یخچال تا هر روز جلوی چشمانتان باشد. در آهنگ Colors می‌گوید «اینکه تاریکی به رنگ سیاه است، به این معنی نیست که هیچ رنگی در آن وجود ندارد» و یا در آهنگ Sway می‌شنوید «تو یک پرنده هستی. همان کاری را بکن که در توان توست: بالهایت را باز کن و بپر» جدیدترین آلبوم لاله شاید بهترین‌ آلبوم موسیقی پاپ 2013 نباشد، اما قطعا یکی از دوست داشتنی‌ترینهای این ژانر در سال گذشته است.

26
David Bowie – The Next Day

وقتی که خبر انتشار جدیدترین آلبوم گرگ موسیقی راک، دیوید بوئی، در شصت و ششمین سالگرد تولدش منتشر شد، چهره‌ی طرفداران متعجبش دیدنی بود! بیست و چهارمین آلبوم دیوید بوئی با عنوان «روز بعد» به فاصله‌ی 10 سال از آلبوم قبلی‌اش در حالی منتشر شد که طرفداران او مطمئن بودند بوئی دیگر بازنشسته شده است (پیش از این طولانی‌ترین فاصله بین دو آلبوم بوئی 5 سال، بین دو آلبوم Never Let Me Down و Black Tie white Noise بود) این آلبوم جدید توانست بعد از گذشت 20 سال (از زمان انتشار آلبوم Black Tie White Noise) دوباره بوئی را به صدر جدول آلبومهای انگلستان برساند. این اثر نقدهای مثبت فراوانی را به خود جلب کرد. به طوری که دیلی تلگراف، ایندیپندنت و کیو با اهدای امتیاز 5 از 5 آن را اثری هوشمندانه، زیبا و شاخص نامیدند و متاکریتیک و ان‌ام‌ای 8 از 10 را برای آن در نظر گرفتند. «روز بعد» در اولین هفته‌ی انتشارش در حدود 95هزار نسخه فروش داشت و در جایگاه اول چارت انگلستان قرار گرفت. از نظر من موسیقی راک دو گرگ دارد: دیوید بوئی و نیک کیو (البته شغالی به نام تام ویتس را فراموش نکنید!) ترجیح دادم بین این گرگها که هر دو در سال 2013 آلبوم منتشر کرده‌اند، ضمن تشکر و قدردانی از نیک کیو، دیوید بوئی را در این فهرست بگذارم.

… ادامه دارد.