Neil Young and Crazy Horse – Americana

بردیا برجسته نژاد: بیش از پنجاه سال است که از آغاز فعالیت هنری اش می گذرد. یکی از بزرگترین موسیقیدان های فولک و راک چند دههء اخیر به حساب می آید. با وجود آنکه با یک بار ورود به «تالار مشاهیر راک اند رول» عضویت دائمی آن نصیب هنرمند می شود، او دو بار وارد آن شده است (یک بار بعنوان سولو آرتیست و یکبار بخاطر گروه Buffalo Springfield). تالار مشاهیر راک اند رول او را «صدای اشتباه ناپذیر» خطاب می کند. از او بعنوان دومین ترانه سرای برتر تاریخ موسیقی (بعد از باب دیلن) نام می برند. بخاطر تاثیر فراوانش بر کرت کوبین (Nirvana) و ادی ودر (‍Pearl Jam)‏، دو هنرمندی که اوایل دهه 90 موسیقی گرانج امروزی را پایه گزاری کرده اند، عده ای به او لقب «پدرخواندهء موسیقی گرانج» را داده اند. پنج آلبوم از آثار او در فهرست 500 آلبوم برتر تمام دوران مجلهء رولینگ استون قرار گرفته است. تا به امروز به او دو بار دکترای افتخاری داده اند و مفتخر به دریافت نشان افتخاری مانیتوبا و نشان افتخاری کانادا شده است. در کنار اینها، او چند فیلم مستند کارگردانی کرده و موسیقی چند فیلم مشهور را ساخته است (از جمله  مرد مرده ساختهء جیم جارموش و فیلادلفیا ساختهء جاناتان دیم که برای دومی نامزد دریافت جایزهء اسکار شده است). خودتان خوب می دانید که در مورد چه کسی صحبت می کنم: نیل یانگ.

نیل یانگ در دوران فعالیتش، با هنرمندان مختلف، در قالب گروه های گوناگون همکاری داشته است. یکی از آن گروه ها Crazy Horse نام دارد که سابقهء همکاری اش با نیل یانگ به اواخر دههء 60 بازمی گردد. تمام شهرت آنها هم در طول این سالها همین همکاری با نیل یانگ است (کریزی هورس در طول 40 سال فعالیت تنها 5 آلبوم بدون حضور نیل یانگ منتشر کرده). هفته پیش جدید ترین آلبوم نیل یانگ و تازه ترین همکاری اش با کریزی هورس با عنوان Americana منتشر شد.

پاییز سال 2011، وقتی یانگ به همراه دیو ماتئوس در مراسم سالگرد تاسیس مدرسهء بریج (مدرسه ای مخصوص کودکان دارای نقص عضو که یانگ بنیانگذارش است) حضور داشت چیزی گفت که کسی انتظار شنیدنش را نداشت. او گفت که قصد دارد روی مجموعه ای کار کند که آنقدر قدیمی ست که همه آنرا شنیده اند اما نمی دانند از کجا آمده است. شش ماه بعد نیل یانگ و کریزی هورس (بعد از گذشت ده سال از آخرین همکاری شان) وارد استودیو شدند تا آهنگهایی را بازخوانی کنند که ریشه شان حدودا به 150 سال پیش بر می گردد. پیش از این در بیست ساله گذشته دو بار باب دیلن (Good as I been to You سال 92 و World Gone Wrong سال 93) و یک بار بروس اسپرینگ استین (We Shall Over Come سال 2006) دست به بازخوانی آهنگهایی زده اند که بخاطر قدیمی بودنشان خطر فراموش شدنشان وجود داشت. حالا نیل یانگ هم به جمع آنها اضافه شده تا قدمی در راه زنده نگه داشتن موسیقی فولک باقی مانده از دو قرن پیش آمریکا بردارد.

آلبوم با Oh Susannah شروع می شود. یکی از مشهورترین آهنگهایی که تاریخ موسیقی آمریکا به خود دیده، ساختهء استفن فاستر در سال 1848. احتمالا وقتی که فاستر آن را برای خواهر بیمارش می ساخت تصور نمی کرد که بعد از گذشت 154 سال آهنگش آغازگر آلبوم یکی از بزرگان موسیقی حال حاضر دنیا باشد. همهمه و شلوغی و ناموزون بودن شروع آهنگ کاملا این حس را در شما تداعی می کند که یانگ و کریزی هورس بعد ازسالها در همین چند ثانیه سعی می کنند خودشان را در کنار یکدیگر پیدا کنند. آلبوم هم همینگونه ضبط شده، همینطور زنده و مانند یک کنسرت استودیویی. در آهنگ بعدی، Clementine، است که احساس می کنید حالا هماهنگی لازم اینجا شده و قرار است با آلبوم بی نظیری مواجه شوید. آهنگ را پرسی مونتروز در سال 1884 ساخته و ماجرای آن بر می گردد به مردی که عشقش، یعنی دختر یک معدنچی، در سانحه ای غرق شده است و او حالا برای دلداری خواهر معشوقش این آهنگ را می خواند (البته روایتی هم وجود دارد که آهنگ از زبان پدر این دو دختر خوانده می شود) این آهنگ که سالهاست توسط معدنچیان مکزیکی خوانده می شود، معلوم نیست کی و کجا و چگونه به انگلیسی برگردانده و خوانده شده است. آهنگ سوم، Tom Dula، مشخص نیست توسط چه کسی و در چه سالی ساخته شده. ماجرای آن واقعی ست و به قتل زنی در سال 1866 باز می گردد که بدست نامزدش کشته شده. قاتل به دار آویخته شد، اما متهم بودنش با شک و تردید همراه بود. چهارمین آهنگ، Gallows Pole، هم مشخص نیست به چه زمانی بر می گردد، اما مشهورترین ورژنی که از آن وجود دارد، اجرای سال 1970 گروه لدزپلین است. داستان این آهنگ مربوط به التماسهای دختر خدمتکار و جوانی ست که به دلیل نامعلومی قرار است به دار آویخته شود و از قاضی می خواهد کمی فرصت دهد تا شاید کسی پیدا شود و با پراخت غرامت او را آزاد کند.

به نظر می رسد نیل یانگ ترسی از وارد شدن به فضای موسیقی پاپ میانهء قرن گذشته ندارد. آهنگ بعدی، Get a Job، آنقدرها هم قدیمی نیست. یک اثر پاپ که اولین بار توسط گروه سیلوئت در سال 1957 اجرا شد و جالب اینجاست که تا کنون چندین پاسخ مختلف برای آن نوشته شده است (که معروفترین شان آهنگ Got a Job از The Miracles محصول 1999 است) و در ادامه Travel On، آهنگی کانتری پاپ از بیلی گرامر محصول 1959 و همچنین High Flyin’ Bird ساختهء بیلی اد ویلر محصول 1963. آهنگ هشتم، She’ll Be Coming Round the Mountain، آنقدر قدیمی ست که ویلیام بارتون در کتاب سال 1899 خود آن را به عنوان یک ترانهء قدیمی مخصوص برده های سیاه پوست معرفی می کند. ورژن کمی ساده شدهء این اثر سالهای طولانی ست که بصورت ترانهء کودکانه برای بچه ها خوانده می شود. This Land is Your Land نهمین آهنگ این آلبوم است، ساختهء وودی گوترای بر اساس یک ملودی قدیمی، محصول 1945. این آهنگ ترانه ای کاملا آمریکایی و وطن پرستانه دارد و جالب اینجاست که با همین ملودی و با کمی تغییر در همین ترانه می توانید ورژن کانادایی، سوئدی، نیوزلندی، ولزی، انگلیسی، ایرلندی، بلژیکی، باهامایی و حتی نامیبیایی آنرا هم پیدا کنید! آهنگ دهم، Wayfarin’ Stranger، از آن آثار قدیمی ست که بیش از 50 بار توسط هنرمندان مختلف بازخوانی شده. تا قبل از نیل یانگ، هنرمندان مشهوری نظیر: الیسون کراس، امیلو هریس، اوا کسیدی، جوآن بائز، جانی کش، جان میچل و ناتالی مرچنت نیز این آهنگ را بازخوانی کرده بودن. اما معروفترینشان اجرای جک وایت برای موسیقی فیلم Cold Mountain است. آخرین آهنگ آلبوم، God Save the Queen، احتمالا قدیمی ترین آهنگ این آلبوم بشمار می آید. ساختهء توماس آرن در سال 1745 و همانطور که از اسمش می توان حدس زد به احترام ملکهء انگلستان. این اثر از آن زمان بصورت یک آهنگ ملی و تشریفاتی در کشورهای تحت سلطهء انگلستان مورد استفاده قرار گرفته است. این نقطهء پایان یک آلبوم بی نظیر و دوست داشتنی ست.

این آلبوم به طور قطع یادآور خاطرات گذشتهء مردم آمریکاست. اما آهنگها به قدری جذاب و زیبا ست که در کنار تازه بودنشان برای امثال مایی که پیش زمینه ای از آنها نداریم، گوش نواز و دوست داشتنی ست. اما با این وجود بارز ترین صفتی که می توان به این مجموعه اختصاص داد «زنده بودن» آن است. چیزی که می توانید در کنار ملودی، روح هر کدام را هم احساس کنید. همان صفت مشخص اکثر آثار نیل یانگ. اگر تا به امروز برای شنیدن این آلبوم تردید داشته اید، مطمئن باشید که با اثر فوق العاده ای مواجه خواهید شد.