Sigur Rós – Valtari

بردیا برجسته نژاد: اینکه Sigur Rós ایسلندی مشهورترین گروه امبینت پست راک حال حاضر دنیاست، تردیدی در آن نیست. اما جدا از اینکه موسیقی آنها به شکل منحصر بفردی خاص و حیرت انگیز است، اعضای گروه هم به همان اندازه خاص و حیرت انگیزند. شیوهء آهنگ سازی آنها مانند موج سواری ست که به آن درجه ای از تسلط رسیده که چشمانش را می بندد و خود را به امواج می سپارد تا مسیر درست را به او نشان دهد. اجراهای زندهء آنها بیشتر شبیه رویا ست،‌ انگار که خواب دیده باشید، انگار که واقعیت در خیال تعریف تازه ای یافته باشد. یک چیز دوست داشتنی در ارتباط با این گروه، وطن پرستی شدید آنهاست. آنها یک تور رایگان در روستاهای ایسلند برگزار کردند تا در کنار تمام مردم دنیا، روستاییان کشور خودشان هم با آنها آشنا شوند. آلبوم سال 2008 آنها (به فارسی: با زنگی در گوشهایمان، بی پایان بازی می کنیم) برای اولین بار با ترانه های انگلیسی ساخته شد، اما در آخرین روزها آنها تصمیم گرفتند که ترانه ها را به ایسلندی ترجمه کنند و برای بعضی از آهنگها ترانهء جدید به زبان خودشان بنویسند. ایسلند به اندازه ای در موسیقی آنها پررنگ و مشخص است که می توانید با شنیدن شان ادعا کنید که به ایسلند سفر کرده اید. با این وجود موسیقی امبینت آنها برگرفته از طبیعت نیست! آنها با امبینت خود طبیعت تازه ای را خلق می کنند. این نه صدای جنگل است، نه دریا، نه کوه، نه باد، نه دشت. این صدای Sigur Rós است.

بعد از گذاشت 4 سال از آخرین آلبومشان و پس از سپری کردن یک وقفهء چند ساله در فعالیتهای گروه، اواخر ماه مارس، یعنی 1.5 ماه دیگر، ششمین آلبوم این گروه با عنوان Valtari به طور رسمی منتشر خواهد شد (هر چند از دیروز این آلبوم در اینترنت لو رفته است). Sigur Rós نشان داده که در انتخاب تهیه کننده و کمپانی توزیع کننده بسیار تنوع طلب و بی ثبات است. او برای آلبوم قبلی تهیه کنندگی را از کن توماس گرفت و به فلاد داد. فلاد از آن متخصصین صدا و تهیه کننده های گردن کلفت انگلیسی ست که سابقه همکاری با مشاهیری نظیر U2، Nine Inch Nails، Nick Cave، Placebo، PJ Harvey، Depeche Mode و … را دارد. حالا برای آلبوم جدید فلاد با الکس سومرز جایگزین شده است. سومرز آمریکایی بیشتر بخاطر تصویرگری هایش مشهور است. تقریبا طراحی تمام جلدهای آلبومهای این گروه را سومرز انجام داده و حتی در سال 2006 بخاطر طراحی جلد آلبوم Takk… برندهء جایزهء جشنوارهء موسیقی ایسلند شد. حالا سومرز برای اولین بار در مقام تهیه کننده با آنها همکاری می کند. در کنار حضور سه تهیه کننده گوناگون برای انتشار 6 آلبوم این گروه، این را هم لحاظ کنید که آنها تا به امروز با 8 کمپانی توزیع کننده مختلف همکاری داشته اند.

آلبوم جدید قرار است یک اثر متفاوت باشد. چیزی که جرج هولم، بیسیست گروه، آن را «الکترونیکی تر» از آثار قبلی معرفی می کند و می گوید این از آن الکترونیک هایی نیست که با آن بتوانید برقصید! حق با هولم است. این آلبوم درونمایه ای الکترونیکی تر از کارهای سابق آنها دارد. افکتهای بیشتر در کنار اصوات پراکندهء گوناگون، عمق بیشتری به امبینت آهنگها داده است. اینطور بنظر می رسد که دیگر نباید از Sigur Rós انتظار یک آلبوم پست راک را داشته باشیم و آنها را باید غرق در فضای امبیت بپذیریم. صدای جونسی همچنان نقش مهمترین ساز و اصلی ترین ملودی را بازی می کند. این یک امبینت سنگین و محکم و در عین حال سبک و نرم است. می توانید با آهنگها پرواز کنید، می توانید روی یک کاناپه، مقابل پنجره، زیر آفتاب لم بدهید و به دور دستها خیره شوید. اما این حس و حال در آثار Sigur Rós چندان قابل اطمینان نیست. یکجایی که حواستان نیست (مثل انتهای آهنگ Varúð) چنان شما را به زیر می کشد که نفستان زیر سنگینی اش بند خواهد آمد.

جونسی پس از آلبوم سال 2008 و در طول مدتی که گروه در خواب به سر می برد توانست اسم و رسم قابل توجهی بهم بزند. یک آلبوم انفرادی (Go محصول 2010) منتشر کرد، با الکس سومرز (تهیه کننده آلبوم که در بالا اشاره شد) گروه Jónsi & Alex  را راه انداخت و از همه مهمتر، موسیقی فیلم We Bought a Zoo را ساخت. او با کوله باری از تجربه در کنار گروه اصلی اش کنسرت INNI را در سال 2011 برگزار کرد و شروع فعالیت دوباره را جشن گرفت. حالا Valtari را می توان نشانه ای از رشد و بلوغ موسیقیایی جونسی و دیگر اعضای گروه دانست. برای همین شاید چندان دور از ذهن نباشد که این آلبوم را Sigur Rósـی ترین آلبوم Sigur Rós بنامیم.